Duitse soldaten in Budel

De Nassau Dietz-kazerne in Budel gaat dicht, zo maakte minister Hillen van Defensie vandaag bekend. Bijna vijftig jaar geleden was de kazerne het middelpunt van verontwaardiging en protesten.

In juli 1963 werden 3000 Duitse soldaten in het Noord-Brabantse Budel gestationeerd. Het was een uitvloeisel van een Duits-Nederlands militair uitwisselingsprogramma binnen de NAVO. Al sinds 1961 lagen er Nederlandse militairen in het West-Duitse Seedorf, de Duitse uitwisselingssoldaten moesten naar Budel.

De komst van de eerste Duitse soldaten naar Nederland sinds 1945 ging niet zonder slag of stoot. Al in 1962 ondertekenden honderden Nederlanders een oproep aan de Staten-Generaal, waarin werd geëist om de komst van de Duitsers te voorkomen. Op 26 januari 1963 werd een stille tocht door Budel gehouden, die werd afgesloten met een kranslegging bij een oorlogsmonument. In de oproep tot de stille tocht werd gewezen op de voormalige functie van Budel als knooppunt van contacten tussen het Nederlandse en het Belgische verzet en op de moord op Budelse verzetsmensen door de Duitsers in september 1944. Ondertekenaars van het pamflet waren onder andere de uitgever Bert Bakker, de acteur Ko van Dijk, de schrijfster Marga Minco en haar collega’s Bert Voeten en Theun de Vries.

De verontwaardiging over de komst van Duitsers soldaten naar Nederland was groot. De wonden van de Tweede Wereldoorlog waren duidelijk nog niet geheeld. Stel je voor, werd gezegd: Duitsers in Budel. “Een volgend maal misschien in Putten, Westerbork, Vught, Arnhem of misschien ook wel in het hart van Rotterdam!”, aldus de oproep tot de stille tocht.

Helpen zouden de protesten niet. Het voorstel om de Duitse soldaten in Budel te stationeren werd op 9 april 1963 door de Tweede Kamer aangenomen. Met slechts acht tegenstemmen (CPN, PSP en drie PvdA’ers). De Duitse soldaten zouden tot 2005 in Budel blijven. Toen het Duitse ministerie van Defensie in 2004 bekendmaakte dat de troepen zouden worden teruggetrokken leidde dat tot grote teleurstelling in het Brabantse plaatsje. “De Duitsers hebben altijd een bijzonder cachet aan de dorpsgemeenschap van Budel gegeven”, zei de burgemeester tegen De Volkskrant. En cafébezoeker Hendriks zei: “De Duitsers zijn al veertig jaar hier. Ik ben ermee opgegroeid. Je hoort ze wel Duits praten met elkaar, maar je staat daar niet eens meer bij stil, zo gewend zijn we eraan. De Duitsers horen gewoon bij de inboedel van Budel.” Het kan verkeren.

Erik de Graaf