Nog vier gouden Olympische medailles en de schaatswinter
is voorbij. Een winter zonder krachtige slagen over het natuurijs van de
Warffumermaar richting Onderdendam. Toen ik het traject twee weken geleden fietste
bij negen graden Celsius en een stralend februarizonnetje kwam ik een eenzame schaatser
tegen. Niet in levende lijve, maar onder zijn steen op het kerkhof van
Menkeweer.
Menkeweer ligt een paar honderd meter boven Onderdendam
op de weg naar Warffum. De wierde ontstond rond het begin van de jaartelling
toen de eerste bewoners van het gebied droge voeten wilden. Voor het jaar 1000
waren er nog geen zeedijken en stroomde Noord-Groningen regelmatig onder water.
In de Middeleeuwen werd een kerk op de wierde gebouwd. Ernaast kwamen later een
weem (een pastorie annex boerderij) en een klokkenstoel (een houten stellage waarin
de klok werd opgehangen). Menkeweer bleef altijd een gehucht. Op het hoogtepunt
behoorden er ongeveer twintig huizen toe, die in een ruime baan rond de wierde
stonden.
De kerk van Menkeweer is in 1828 afgebroken, de weem is
nu alleen boerderij. Op het kerkhof werd in 1903 voor het laatst iemand
begraven. De overledenen rusten voort. Adriaan Jan van Roijen (1800-1874) ligt
er voornaam bij. Hij stamde uit een burgemeestersfamilie, was zelf jurist en
was vanaf 1856 zes jaar Eerste Kamerlid. Kantonrechter Anthonius Beckeringh
ligt er eveneens warmpjes bij. Daarachter, iets verder van het centrum van het
kerkhof, ligt de kuiper en wagenmaker Kornelis Derks Kuiper (1737-1827). Op
zijn grafsteen staat een kuip of ton afgebeeld. Dat was tenslotte waaraan hij zijn
leven had gewijd.
Maar KDK was ook een schaatser, die nog op zijn
negentigste de Provinciale Groninger Courant haalde door van Onderdendam naar Bedum te schaatsen. “Bedum den 11 Januarij”, berichtte de Courant, “Hedennamiddag is van
Onderdendam alhier schaatsenrijdend aangekomen Kornelis Derks Kuiper, kuiper
van beroep, te Onderdendam woonachtig, oud 90 jaren en 4 dagen”. Anderhalve
maand later overleed de bejaarde schaatser. Hij rust op een fantastisch plekje.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten