VV Warffum 95 jaar

Op 18 februari 1918, vandaag 95 jaar geleden, werd VV Warffum officieel opgericht. Oprichter was Elias Maurits van der Zijl (1880-1942), de directeur van de Rijks-HBS in Warffum. Aanvankelijk heette de club WVC, de Warffumer Voetbal Club.

In de eerste jaren was WVC een soort eliteclub. Alleen voor leerlingen van de plaatselijke HBS. Uit die tijd stamt de bovenstaande foto, die achter de HBS werd genomen. De Warffumer dorpsjeugd speelde zijn partijtjes in die jaren ongeorganiseerd op boerenland. Vaak tot ergernis van de boeren, die hun grasland door de voetballers vertrapt zagen worden en niet zelden ballen in beslag namen. In zijn roman Koos. Een verhaal uit het Groninger dorpsleven (1938) herinnerde de Warffumer voetballer Benjamin Broekema (1904-1942) aan zo’n boze boer, die in 1914 een partijtje verstoorde. "Dit kwam allemaal door de nieuwe wetten", mopperde de boer. "In zijn tijd werkten jongens vanaf hun negende of tiende jaar", verzuchtte hij, "toen had je nog geen last van kwajongens."

De Warffumer dorpsjeugd speelde zijn voetbalwedstrijden met de in 1914 opgerichte voetbalclub Sport tegen clubs uit de omgeving, zoals Vitesse uit Middelstum, Velecité uit Kantens en UFC uit Uithuizen. In die tijd vonden trainingen en wedstrijden plaats op weilanden in de buurt. Op zo'n hobbelig speelveld in de buurt van Baflo brak de snelle, zestienjarige Benjamin Broekema zijn enkel. Zijn voetbalvrienden vervoerden hem per trein naar een ziekenhuis in de stad Groningen, waar de breuk verkeerd werd gezet. Benjamin Broekema zou nooit meer zijn oude voetbalniveau halen.

In 1921 werd WVC omgedoopt in VV Warffum. Tegelijkertijd werd de club opengesteld voor niet-leerlingen van de school. De band tussen school en voetbalclub bleef echter bestaan. Dat had ongetwijfeld te maken met het feit dat de club in datzelfde jaar 1921 de beschikking kreeg over een sportveld van 110 bij 72 meter achter de HBS aan de Oosterstraat. Dat was een enorme verbetering. Zeker toen de HBS er in 1925 een gymnastiekzaal met kleedkamers bouwde. Spelers van VV Warffum en tegenstanders hoefden niet meer naar de kroeg om om te kleden. De club kon gebruikmaken van een voor die tijd ongekend mooie sportaccommodatie.

Vanaf 1920 speelde Warffum in de competities van de Groninger Voetbal Bond, de GVB. In het seizoen 1920-1921 zelfs met twee elftallen. Beide elftallen werden kampioen. Het eerste elftal promoveerde in het jaar daarop naar de tweede klasse van de NVB, voordat de bond in 1929 koninklijk werd. In 1924 werd een beslissingswedstrijd om promotie naar de eerste klasse met 0-1 verloren van het Groningse GVV. Daarmee kwam een eind aan een eerste succesperiode van VV Warffum. Een aantal goede spelers verliet de HBS en daarmee de voetbalvereniging. In de daaropvolgende jaren eindigde Warffum in de klasse 2b als vierde, vijfde en zevende. In 1927 trok de club zich terug uit de NVB.

In 1938 werd het twintigjarig bestaan van VV Warffum gevierd, waarop de bovenstaande foto werd gemaakt. Het trotse bestuur op de jubileumsreceptie bestond uit (van links naar rechts) Willem Brander (trainer), Geert Bakker, Henny Zuidema, Roelf Hoek, Geert Hoeksema en Everhardus Offeringa. Zuidema was voorzitter. Offeringa zou de voorzittershamer dat jaar nog overnemen. Hij zou tot 1956 voorzitter blijven, daarna werd hij tot ere-voorzitter benoemd.

In de Tweede Wereldoorlog werden twee illustere joodse leden van de club in Auschwitz vermoord. Oprichter Van der Zijl verhuisde in 1940 naar Amsterdam, vanwaar hij in 1942 via Westerbork naar Auswitz werd gedeporteerd. Zijn zoon ontdekte dat zijn moeder ten onrechte als jodin geregistreerd stond. Hij kreeg de belofte dat zijn vader zou worden vrijgelaten als hij kon bewijzen dat hij een gemengd huwelijk had. Toen de zoon de bewijzen verzameld had bleek zijn vader al naar Auschwitz getransporteerd te zijn, waar hij op 5 oktober 1942 werd vergast. Hetzelfde gruwelijke lot onderging Benjamin Broekema, de snelle spits en lid van het eerste uur. Op 15 juli 1942 zat hij in de eerste trein van Westerbork naar Auschwitz, waar hij op 17 augustus 1942 werd vermoord. Zowel Van der Zijl als Broekema worden herdacht op monumenten op de begraafplaats in Warffum.

VV Warffum bleef haar wedstrijden tot 1961 achter de HBS, op het huidige Op Roakeldaisterrein, spelen.  Toen werd verhuisd naar de huidige accommodatie aan de Westervalge. Zes jaar later verhuisde ook de HBS naar de andere kant van het dorp. De prachtige, onder architectuur gebouwde gymzaal uit 1925 is vervallen achtergebleven. Die parel van vroege sportarchitectuur is hard aan een reddingsactie toe (zie foto hierboven).

Erik de Graaf