Storm op de Boschplaat

In de nacht van 22 op 23 december 1894 raasde er een zware storm over Nederland. Op de Waddenzee werden windstoten van orkaankracht gemeten. De vloed kwam op veel plaatsen hoger dan ooit. Op Rottumeroog nam voogd Guitje van Dijk de volgende ochtend de schade op. In zijn journaal meldde hij ook zijn zorgen over twee scheepjes op de Boschplaat, die na de storm nergens meer te bekennen waren.

Later op de dag werd de jutter en robbenjager Jan Brands uit Noordpolderzijl gered. Die avonds vertelde hij zijn verhaal in de warme keuken van de boerderij op Rottumeroog. Met zijn zeventienjarige knecht Folkert Bos had Brands een paar dagen eerder op de Boschplaat een lek in zijn schip opgelopen. Met een sloep haalden ze materialen en gereedschappen voor de reparatie uit Noordpolderzijl. Terug op de Boschplaat vlotte de reparatie niet. Ze werden verrast door de storm en bonden zich vast aan het grote baken op het hoogste duin. Om negen uur ’s avonds zou het water weer zakken, wist Brands. Maar het water zakte niet. De storm zwol aan tot orkaankracht en het water steeg tot een hoogte die ze nog nooit hadden meegemaakt.

Folkert had nog even over zijn ouders in Ranum gesproken, die hem met Kerst thuis verwachtten. Daarna was hij stil. De tijd verstreek. Het ijzeren baken kreunde onder het natuurgeweld. Steeds hoger kwamen de woeste golven. Brands hoorde Folkert naar adem snakken. Hij brulde hem toe om moed te houden. Tevergeefs. Even later hing Folkert met zijn hoofd opzij en bewoog hij niet meer. Na de storm legde Brands het lichaam van Folkert op een droge plek en ging op zoek naar hulp.

Jan Brands werd gered. De volgende ochtend stuurde de voogd een paar man naar de Boschplaat om het lichaam van Folkert te halen. Hij beschreef het kort en zakelijk in zijn journaal: “24 December 1894. De gezonken praam weder drijvend gekregen en deze geborgen en het lijk van de knecht, die bezweken was, vandaar gehaald”. Op Eerste Kerstdag werd het lijk van Folkert naar de wal gebracht en thuis in Ranum bij zijn ouders afgeleverd.

Erik de Graaf

Otto Kalkhoven fotografeerde een compositie van oude gereedschappen. Alle columns en foto’s van Op verkenning door Het Hogeland zijn gebundeld in een boek. U kunt het bestellen op www.opverkenningdoorhethogeland.nl.