Stadsgeneesheer Van Meegen beschreef al in 1872 dat schaatsers met ijsmoppen terug naar Gouda reden. Vanuit Gouda en het Westland was Vlaardingen een geliefd schaatsdoel. Op de Hoogstraat kochten de winterse sporters dan een zakje ijsmoppen bij de plaatselijke bakker. Die bakker van de Hoogstraat heeft die traditie onlangs in een prachtig plaatjesboek ondergebracht.
886 ijsmoppendagen waren er sinds 1902, althans volgens een ruwe schatting van bakker Hazenberg. Vijf dagen in 1902, drie in 1908, maar liefst 60 in 1909 en 62 in 1912. Daarna zijn het er nooit meer zoveel geweest in één jaar. Alleen de strenge winter van 1963 kwam nog in de buurt.
Het ijsmoppenboek tekent vele prachtige anekdotes op. De winter van 1944 op 1945 was bijvoorbeeld een strenge. De vorst zette kort voor de kerst in en duurde tot eind januari 1945. Het was hongerwinter. Er kwamen weinig schaatsers voor ijsmoppen bij de bakker op de Hoogstraat. Toch noemt het boek acht vriendinnen uit Poeldijk, die in januari 1945 op de schaats om ijsmoppen kwamen. In het boek staat een prachtige foto van de dames in wintersjas en rok. De houten schaatsen in de hand. Klaar voor de terugweg.
De laatste keer dat ik zelf over de Vlaardingse Vaart schaatste moet in 1981 zijn geweest. Op woensdag 17 december haalden ruim 2000 schaatsers ijsmoppen op, documenteert bakker Hazenberg. Ze waren lekker.
Erik de Graaf
IJsmoppen?
BeantwoordenVerwijderenIk ken alleen de ijzerkoekjes van Jan Boer, tegenover de Visbank.
Ik schaatste midden jaren negentig nog eens op de Vaart. Met mijn vader. Die ging een paar dagen later nog een keertje, alleen, en brak zijn arm.
Wat is trouwens Zeeuwse bloem?
BeantwoordenVerwijderenEn nu ik iets beter naar die foto kijk (ontroerend, toch midden in de hongerwinter)... het schoeisel! De derde en vierde van links, wat dragen zij? Sandalen?!
BeantwoordenVerwijderenInderdaad een ontroerende foto, zeker als je bedenkt wanneer hij gemaakt is. Het schoeisel, zoals Egbert opmerkt, maar ook de rokken, de nylons (neem ik aan) en de manier waarop ze die houtjes voor zich houden. Ze kun je je niet meer vertonen op de gemiddelde schaatsbaan.
BeantwoordenVerwijderenOverigens bevat Zeeuwse bloem (gemalen van inlandse tarwe) minder eiwitten dan andere soorten, waardoor ze "het koekje mooi laat drijven". Vraag je bakker wat dat inhoudt.
Wij hadden een banketbakker in de familie (Van Hoffen, Den Briel). Maar die kan ik het niet meer vragen.
BeantwoordenVerwijderenIk heb hier nog wel een boksbeugel van 'm in de kast liggen, maar dat is een ander verhaal.
Nylons? In 1945? Laten we dat eens aan onze ouders vragen. Ik sluit niet uit dat die benen gewoon bloot waren.
bloem, margarine en basterdsuiker zijn de ingrediënten voor zandkoekjes. anijs en kaneel voorde smaak. Vroeger maakte ik wel eens zandkoekjes met meer suiker dan volgens recept, hierdoor werden ze zo hard als een kogel.��
BeantwoordenVerwijderen