Weer of
geen weer. Een wandeling van de dromerdijk via de slaper naar de waker wordt
altijd beloond met een fantastisch uitzicht vanaf de wakende zeedijk. Van
Warffum tot aan het Wad. Het is een reisje door de tijd.
De eerste zeedijk boven Warffum, tegenwoordig de slaper, stamt uit de tiende of de elfde eeuw. Her en der is de oorspronkelijke Oudendijk, die van Hornhuizen tot aan Uithuizermeeden liep, nog zichtbaar in het landschap. De dijk was een halve tot een hele meter hoog. Onvoldoende om de zee bij zwaar weer te keren. Bij talloze stormen brak het water de dijk. De Allerheiligenvloed op 1 november 1570 maakte duizenden slachtoffers in Friesland en Groningen. Ook in Warffum verdronken mensen en vee.
Rond 1600 werd een kilometer boven de Oudendijk een zogenaamde kadedijk (ook wel kadijk of zomerdijk) aangelegd. Daardoor ontstonden nieuwe graslanden, waarop schapen graasden. Bij fikse stormen hielp dat niet veel. Bij de Sint Maartensvloed van 1686 verdronken in Warffum 22 mensen, 10 paarden en 88 koeien. Bovendien spoelde het water 23 huizen aan de noordkant van het dorp weg. Ruim dertig jaar later was het weer raak. Bij de Kerstvloed van 1717 verdronken 63 Warffumers. In heel Groningen waren er 2300 slachtoffers, aan de hele Waddenkust waren dat er nog veel meer. In december 2017 herdachten we dat het driehonderd jaar geleden was.
Een jaar na de rampzalige Kerstvloed legde de provincie Groningen een nieuwe dijk aan op de plek van de oude kadijk. Een kilometer boven de Oudendijk. De nieuwe zeedijk was drieënhalve meter hoog en maakte de Oudendijk in 1718 tot achterwacht. Een kleine eeuw later werd de Noordpolder aangelegd. In vier maanden tijd ontstond een nieuwe 11,5 kilometer lange zeedijk, nadat daartoe een jaar eerder door koning Lodewijk Napoleon was besloten. De dijk van 1811 werd de nieuwe waker, de dijk van 1718 was voortaan slaper en de Oudendijk droomde zoet. De laatste in het rijtje waker – slaper - dromer. En het is goed dromen op de Oudendijk.
Erik de Graaf
De eerste zeedijk boven Warffum, tegenwoordig de slaper, stamt uit de tiende of de elfde eeuw. Her en der is de oorspronkelijke Oudendijk, die van Hornhuizen tot aan Uithuizermeeden liep, nog zichtbaar in het landschap. De dijk was een halve tot een hele meter hoog. Onvoldoende om de zee bij zwaar weer te keren. Bij talloze stormen brak het water de dijk. De Allerheiligenvloed op 1 november 1570 maakte duizenden slachtoffers in Friesland en Groningen. Ook in Warffum verdronken mensen en vee.
Rond 1600 werd een kilometer boven de Oudendijk een zogenaamde kadedijk (ook wel kadijk of zomerdijk) aangelegd. Daardoor ontstonden nieuwe graslanden, waarop schapen graasden. Bij fikse stormen hielp dat niet veel. Bij de Sint Maartensvloed van 1686 verdronken in Warffum 22 mensen, 10 paarden en 88 koeien. Bovendien spoelde het water 23 huizen aan de noordkant van het dorp weg. Ruim dertig jaar later was het weer raak. Bij de Kerstvloed van 1717 verdronken 63 Warffumers. In heel Groningen waren er 2300 slachtoffers, aan de hele Waddenkust waren dat er nog veel meer. In december 2017 herdachten we dat het driehonderd jaar geleden was.
Een jaar na de rampzalige Kerstvloed legde de provincie Groningen een nieuwe dijk aan op de plek van de oude kadijk. Een kilometer boven de Oudendijk. De nieuwe zeedijk was drieënhalve meter hoog en maakte de Oudendijk in 1718 tot achterwacht. Een kleine eeuw later werd de Noordpolder aangelegd. In vier maanden tijd ontstond een nieuwe 11,5 kilometer lange zeedijk, nadat daartoe een jaar eerder door koning Lodewijk Napoleon was besloten. De dijk van 1811 werd de nieuwe waker, de dijk van 1718 was voortaan slaper en de Oudendijk droomde zoet. De laatste in het rijtje waker – slaper - dromer. En het is goed dromen op de Oudendijk.
Erik de Graaf
Otto Kalkhoven
fotografeerde de Klief op de Middendijk boven Warffum. Donderdag stond deze column in de Ommelander Courant. De hele serie is te lezen in Op verkenning door Het Hogeland.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten