maandag 17 oktober 2011

Van de dromer naar de waker


Stralende zon. Een wandeling van de dromerdijk via de slaper naar de waker wordt altijd beloond met een fantastisch uitzicht vanaf de wakende zeedijk. Van Warffum tot aan het Wad. Een reisje door de tijd.

De eerste zeedijk boven Warffum, tegenwoordig de slaper, stamt uit de tiende of de elfde eeuw. Her en der is die Oudendijk, die van Hornhuizen tot aan Uithuizermeeden liep, nog steeds zichtbaar in het landschap. De dijk was een halve tot een hele meter hoog. Onvoldoende om het water bij zwaar weer te keren. Bij talloze stormen brak het water de dijk. Bij de Allerheiligenvloed op 1 november 1570, die in heel Friesland en Groningen zo’n drieduizend slachtoffers maakte, verdronken ook in Warffum mensen en vee.

Rond 1600 werd een kilometer boven de Oudendijk een zogenaamde kadedijk (ook wel kadijk of zomerdijk) aangelegd, waardoor nieuwe graslanden ontstonden, waarop schapen konden grazen. Bij fikse stormen hielp die zomerdijk niet veel. Bij de Sint Maartensvloed van 1686 verdronken in Warffum 22 mensen, tien paarden en 88 koeien. Bovendien spoelde het water 23 huizen aan de noordkant van het dorp weg. Ruim dertig jaar later was het weer raak. Bij de Kerstvloed van 1717 verdronken 63 Warffumers. In heel Groningen waren er 2300 slachtoffers.

Een jaar na de rampzalige Kerstvloed legde de provincie Groningen een nieuwe dijk aan op de plek van de oude zomerdijk. Een kilometer boven de Oudendijk. De nieuwe zeedijk was drieƫnhalve meter hoog en maakte de Oudendijk werkloos. De Oudendijk werd in 1718 slaperdijk en hoefde niet meer wakker te worden om in actie te komen.

In 1811 werd de Noordpolder aangelegd. In vier maanden tijd werd een nieuwe, 11,5 kilometer lange zeedijk aangelegd, nadat daartoe een jaar eerder door koning Lodewijk Napoleon was besloten. De dijk van 1811 werd de nieuwe waker, de dijk van 1718 werd slaper en de Oudendijk een dromerdijk. De laatste in het rijtje waker – slaper - dromer. En het is goed dromen op de Oudendijk.

Erik de Graaf

PS: voor meer foto's van de wandeling klikt u hier.

Geen opmerkingen: