Les in de zwemkunst in Warffum

Op 3 juli 1902 werd voor het eerst een zwembad geopend in Warffum. Het plan was vanaf 1900 voorbereid door de Vereeniging ter bevordering van welvaart te Warffum, een vroege voorloper van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen. De oprichting van een bad- zweminrichting werd van algemeen belang geacht. “Met het oog op de zekerheid bij het zwemmen van schoolgaande jongelui”, voegde de veearts Lameris toe. De gemeente Warffum sprong financieel bij door zes renteloze aandelen van honderd gulden te nemen en een jaarlijkse subsidie van zeventig gulden voor de komende vijftien jaar in het vooruitzicht te stellen.

Aanvankelijk wilden de initiatiefnemers het zwembad bij de haven maken, door een uitgraving op het land van boer Dekker. Een commissie van de Vereeniging vond een betere plek: de poel, die in 1893 was uitgegraven voor de aanleg van een spoordijk bij de brug over de Warffumer Maar (zie recente foto boven). Het terrein werd kosteloos in bruikleen gegeven door de Groninger Locaalspoorwegmaatschappij. Die vond overigens dat er een hek tussen het bad en het spoor moest komen, maar kon er ook instemmen met een draadafrastering op voorwaarde dat de badplaats gesloten was “tijdens het passeeren van passagierstreinen”.

Er kwamen vier hokjes, een hek, een plank en een badmeester. Dat was een gewezen zeekapitein, waarvan verwacht werd dat hij kon zwemmen. Hij verdiende achttien cent per uur en mocht op kosten van de Vereeniging vijf keer naar Groningen “om aldaar onderricht te worden in het geven van les in de zwemkunst”. In het openingsjaar verdiende de badmeester fl. 48,24. Dat betekende dat hij 268 uur werkte tussen 3 juli en 19 september, want toen ging het bad door het slechte weer alweer dicht. “De badmeester verdient een woord van lof voor de ijver en toewijding waarmee hij zijn taak vervulde”, aldus het jaarverslag van 1902.

Het jaar 1903 was een noodlottig jaar voor de bad- en zweminrichting. Alweer door het weer, volgens het jaarverslag. “Er was dezen zomer alleen dit verschil in, dat het den eenen dag wat harder regende en wat guurder was dan den anderen, zodat er van baden en zwemmen al heel weinig gebruik werd gemaakt”. Het batig saldo bedroeg slechts fl. 80,50. Gelukkig was het weer in 1904 een stuk beter. Toch duurde de zwempret in Warffum maar een paar jaar. Pas 1935 werd op dezelfde plek een nieuwe poging gedaan. Deze week ontdekte in het notulenboek van 1889 tot 1905 van de Vereening ter bevordering van welvaart te Warffum. Een genot.

Erik de Graaf