Kurt Tucholsky actueel?

Op het Duitse internet is een gedicht over de kredietcrisis een grote hit. Het gedicht Höhere Finanzmathematik zou al 1930 door de linkse dichter, journalist en columnist Kurt Tucholsky na de beurskrach van 1929 zijn geschreven, maar vandaag de dag weer hoogst actueel zijn:

Wenn die Börsenkurse fallen,
regt sich Kummer fast bei allen,
aber manche blühen auf:
Ihr Rezept heißt Leerverkauf.

Het gedicht is een aanklacht tegen bankiers en speculanten, die de gewone man financieel in het nauw drijven. “Spaarders hebben niets te lachen als de beurzen krachen”, heet het in de vierde strofe. En: “der Gewinn, der bleibt privat” (bij de speculanten), maar de verliezen worden door de staat opgekocht.

Hoogst actueel, die Tucholsky uit 1930, zo schreven ook Duitse kranten. Maar hoe kan het dat hij over derivaten schrijft, terwijl die term in Tucholsky’s tijd in de financiële wereld volkomen onbekend was. Inmiddels is het een gag gebleken van een Weense blogger, die op zich geheel in Tucholsky’s stijl besloot met de waarschuwing dat het met een oorlog kon aflopen. De Oostenrijker zelf kan de verwisseling zelf niet begrijpen: “Het hele gedicht rijmt toch beter dan Tucholsky ooit voor elkaar gekregen heeft?”

Erik de Graaf