Verkiezingsopkomst en legitimatieplicht

De opkomst bij de Europese verkiezingen van afgelopen donderdag viel tegen, zelfs ten opzichte van de treurige 40% van vijf jaar geleden. In de afgelopen dagen ben ik drie keer aangesproken door mensen, die niet konden of mochten stemmen, omdat ze geen geldig legitimatiebewijs (bij zich) hadden. De eerste had helemaal geen legitimatiebewijs, de tweede kon het niet vinden en bij de derde was het paspoort al twee jaar verlopen.

Sinds enkele jaren wordt iedereen geacht zich op elk moment te kunnen legitimeren. In het kader van de strijd tegen terrorisme en criminaliteit kon die legitimatieplicht er eindelijk politiek doorgedrukt worden. Bij de verkiezingen van donderdag was iedere kiezer voor het eerst verplicht een geldig legitimatiebewijs te tonen. De voorlichting daarover was niet helder.

Ik vermoed dat veel kiezers niet van die wijziging op de hoogte waren en door het stembureau zijn geweigerd. Niet iedereen zal de moeite hebben genomen om even naar huis te gaan om de juiste papieren op te halen. Veel mensen hebben bovendien niets eens een paspoort, ID-kaart of rijbewijs. Alexander Pechtold van D66 noemde de legitimatieplicht bij de Europese verkiezingen afgelopen dinsdag al een ondoordacht experiment en verwachtte dat 150.000 opgeroepen kiezers daardoor niet konden stemmen. In 2004 kreeg de Christenunie voor 279.000 stemmen twee zetels.

Ik ben benieuwd hoe vaak stembureaus “nee” hebben verkocht en ook hoe soepel stembureaus met de nieuwe regel zijn omgegaan. Weet iemand het?

Erik de Graaf