De wereld danst in Warffum

Warffum swingt deze week weer als vanouds. Honderden dansers uit de hele wereld geven het dorp in Noord-Groningen vanaf afgelopen woensdag veel kleur. Voor de 43e keer is Warffum in de ban van Op Roakeldais.

In de festivalhal zijn dagelijks schitterende optredens te zien, maar het hoogtepunt vind ik toch jaarlijks de optocht door het dorp. Gisteren dansten, musiceerden en zongen alle dansgroepen weer door de straten van Warffum. Een bonte tocht van Zuid- en Midden-Amerikanen, Aziaten, Afrikanen en Europeanen.

Vanmiddag zijn de laatste optredens van het festival. Vanavond wordt ongetwijfeld weer roerend afscheid genomen van de dansers, die allemaal zijn ondergebracht bij particulieren in Warffum en in dorpen in de wijde omgeving. Morgenochtend vertrekken onze twee tijdelijke gezinsleden Sabaliwe en Zandile uit Swaziland. Dat zal weer even wennen zijn zonder hen.

Erik de Graaf

Scholier vreest 38 jaar gevangenis

Omar Kahn (18 jaar) zou deze week zijn diploma krijgen op de prestigieuze Amerikaanse Tesoro High School. In plaats daarvan zit hij nu in de bak. Hem hangt maximaal 38 jaar gevangenisstraf boven het hoofd, omdat hij tussen januari en mei in de school en haar computersysteem inbrak om zijn eigen cijfers en die van twaalf medescholieren te verhogen.

Niet zo slim van Omar. Zowel inbreken als hacken zijn verboden en leveren logischerwijs een fikse straf op. De Amerikaanse officier van justitie pakte deze kwestie serieus aan en kwam met een lijst van 69 strafbare feiten, waarop een maximale totale straf van 38 jaar gevangenis op staat.

Deze zaak toont niet alleen de onnozelheid van Omar, die zijn neus beter in de boeken had kunnen steken, maar ook de toenemende druk op scholieren in de Verenigde Staten. Wie naar een goede universiteit wil moet hoge eindcijfers hebben, bovendien een grote ambitie bewijzen en een fiks geldbedrag op tafel leggen.

Het is de vraag of Omar de ernst van zijn daden van tevoren heeft ingezien. Een fikse HALT-straf is hier zeker op zijn plaats, maar het zou toch een dol voor woorden zijn als een jongen van 18 daarvoor langdurig zou worden opgesloten.

Erik de Graaf

"Wie niet springt is een homofiel" en ander verbaal supportersgeweld

Om niet weer naar dezelfde reclames te hoeven kijken zapte mijn zoon gisteravond in de rust langs de diverse zenders. Op Veronica werd een sfeerimpressie gegeven. Honderdduizend of misschien wel meer Nederlandse supporters in Basel.

Het was heet. Dertig graden. De Basler Feuerwehr spoot de massa oranjehemden van tijd tot tijd wat koelte toe. Een reporter probeerde wat diepte-interviews uit. “En Jan van Halst. Wat is het mooiste lied dat je gehoord hebt?” De analyticus keek schuin en antwoordde dat dat niet voor televisie geschikt was. Een meisje op een muurtje keek met een geile lach in de camera en spreidde kort haar benen. “Daar moet een piemel in!”, zong een groot oranje koor op de wijs waarop vroeger naar Rome werd gegaan.

Het werd niet minder heet in Basel. Waaghalzen sprongen vanaf een vijftien meter hoge brug in de koele Rijn. “Lijkt mij eng”, zei ik nog vlak voordat Veronica de stemming verhoogde door zelf een “hoogstaand” lied onder de beelden te zetten: “wie niet springt, die is een homofiel”. Walgelijk.

Na de rust walsten de Russen met vlijmscherp voetbal over Oranje heen, zodat we dit soort verbaal oranjegeweld niet meer hoeven aan te horen. De Russen zullen ook wel gekke liedjes hebben, maar die versta ik tenminste niet.

Erik de Graaf

Nieuwe site Wonderboom

Vandaag is de nieuwe site van de Jeugdtheaterschool Wonderboom de lucht ingegaan. Wonderboom is acht jaar geleden opgericht met het doel om theateractiviteiten voor kinderen en jongeren in Noord-Groningen te bevorderen. Er waren indertijd weinig theatermogelijkheden voor de leeftijdscategorie van 8 tot 18 jaar.

Inmiddels is Wonderboom een begrip in Noord-Groningen. Er wordt jaarlijks een programma aangeboden voor kinderen in de basisschoolleeftijd, maar ook voor jongeren tot een jaar of achttien. De cursussen vinden plaats in Winsum, Leens en Warffum. Voor de ervarener cursisten zijn er jaarlijks productiegroepen, die grotere voorstellingen voorbereiden.

Op de nieuwe website kan iedereen een indruk opdoen van de activiteiten van Wonderboom. Er kunnen foto’s en filmpjes van projecten uit het verleden worden bekeken, maar ook is er de mogelijkheid in te schrijven voor de cursussen in de komende herfst. Het is dus niet alleen een mooie site, het is ook een praktische.

Erik de Graaf

Marijnissen doet iets geks

“Het gaat slecht met de coalitiepartijen in de peilingen”, zei de ex-gedeputeerde me gisteren op het station in Groningen. Niet-rijdende treinen zijn in ieder geval goed voor de contacten.
“Och”, probeerde ik haar op te beuren. “Peilingen zijn toch een soort beurskoersen. Als Marijnissen morgen iets geks doet kan het voor de PvdA weer heel anders lopen.”

En vandaag treedt Marijnissen tot veler verrassing af als politiek leider van de SP. Om begrijpelijke gezondheidsreden, hoewel ik wel heb horen verluiden dat hij al jarenlang regelmatig aandrang had de pijp aan Maarten te geven. De speculaties over de opvolging zijn in volle gang. Maar wie het ook wordt, in de peilingen zal het zichtbaar worden. Het zal me niets verbazen als Marijnissen in de volgende verkiezingstijd weer “op een langzaam drafje (…) zijn jasje dichtknopend (…) en met wijde gebaren” (naar de observaties van Femke Halsema) vanuit zijn backbench naar voren komt om het voorspelde zetelverlies te voorkomen.

Een politiek monument, waarmee ik het lang niet altijd eens was, doet een paar stapjes terug. Ik ben benieuwd hoelang hem dat lukt.

Erik de Graaf

De communicatie van Arriva

In verband met een stroomstoring was vanmiddag geen treinverkeer mogelijk tussen Groningen en Sauwerd. Er zouden bussen worden ingezet.

Stroomstoringen zijn altijd vervelend, maar meestal kan niemand er iets aan doen. Als het niet te vaak gebeurd pikken de mensen het ook wel. De storing van vandaag legde het treinverkeer tussen de stad en Roodeschool en Delfzijl een aantal uren lam. Bij de bushaltes stonden veel mensen op het beloofde vervangend vervoer te wachten. En te mopperen, want van de zeven afgesproken bussen waren er nog maar drie gekomen. Sommige passagiers stonden al twee uur te wachten. Er was erg veel ergernis over het gebrek aan communicatie van Arriva. Opnieuw.

Na twintig minuten (althans voor mij!) kwam er een bus. Opluchting onder de wachtenden. Ze hadden blijkbaar toch nog een werkwillige buschauffeur gevonden voor vervangend treinverkeer. Het was zo’n extra lange bus. Om veel passagiers te vervoeren, dachten we. Er stapte één vrouw met kinderwagen uit. Daarna gingen de deuren weer snel dicht en vertrok de bus naar de remise. Luid gemor onder de wachtenden. Tijdens het wachten komen de verhalen van de wachtenden over Arriva los. Vaak rijden de treinen te laat, soms helemaal niet, urenlang moet je soms wachten. En vooral: de onbehoorlijke wijze van communicatie. Er komt geen enkele eenduidige mededeling van het Arriva-personeel.

Om tien voor drie haalde de Arriva-medewerkster een stoel voor een oude vrouw. “Ik zal hem vooraan zetten" zegt ze, "dan kunt u als eerste in de bus.” Ondertussen stroomde de halteplaats leeg. Onder het motto “als de vervoersmaatschappij geen mededelingen doet moet je zelf op onderzoek uit” hoopten veel mensen dat de eerste trein eerder zou rijden dan dat er een bus zou komen. En dat was het geval. Om 15 uur vertrok mijn trein. Uiteindelijk was ik gelukkig maar een half uur later thuis dan gepland. Hopelijk heeft Arriva die vrouw op de stoel bij de bushalte nog gewaarschuwd, maar ik vrees van niet.

Erik de Graaf

Mijn agenda en de oranjekoorts

Een week of wat geleden, toen er van Oranjekoorts nog geen sprake was, zijn er wat afspraken gemaakt op dagen die nu ineens slecht uit blijken te komen. Afgelopen vrijdag was zo’n dag. Toen we in mei als bestuur de terugkomdag voor de cursisten van de jeugdtheaterschool Wonderboom planden was er niemand die op het idee kwam dat het EK dan in volle gang was. Laat staan dat elf miljoen Nederlanders juist op die vrijdagavond de oranjehemden aan het werk zou willen zien.

Stom! Het is goed opgelost. Een week van tevoren is het programma een uur vervroegd. Bovendien werd er een beamer geregeld, waarmee Frankrijk-Nederland op de witte binnenmuur van de dertiende-eeuwse kerk van Wehe den Hoorn konden worden geprojecteerd. Eind goed, al goed, zeker met zo’n uitslag.

Voor de komende weken had ik nog een en ander in de planning op dagen, die nu waarschijnlijk in het teken van de voetbal komen te staan. Op zaterdag 21 juni, midzomeravond, organiseert de Stichting Natuur en Landschap Eemsmond een dansvoorstelling op de 2500 jaar oude wierde van Helwerd (tussen Usquert en Rottum, voor de topo-liefhebbers). Ik vrees voor de belangstelling, want tegelijkertijd speelt Nederland de kwartfinale. De halve finale kan ik in ieder geval niet zien, omdat mijn jongste zoon die dag met een musical afscheid van de basisschool neemt. En daar kan Van Basten wat mij betreft écht niet tegen op.

Voetbal is leuk, maar het moet niet allesoverheersend worden. En de finaledag? Als Nederland tegen Duitsland speelt is dat de ideale zondag om snel naar het zuiden te rijden. Gegarandeerd filevrij. Ik heb dat al eens tijdens een voetbalfinale ervaren.

Erik de Graaf

Medeleven

"Jammer van gisteren, meneer".

"Wat bedoel je, jongen?"

"Nou, jammer voor u. Dat Duitsland gisteren verloren heeft".

Als leraar Duits moet ik regelmatig uitleggen dat ik geen Duitser ben en de beginselen van de Duitse taal gewoon in de schoolbanken heb geleerd. Net als zij. Vanochtend hadden sommige leerlingen met me te doen, omdat Duitsland gisteravond met 2-1 van Kroatië verloor. Bedankt voor jullie medeleven.

Erik de Graaf

Ajtmatovjaar 2008

Eergisteren stierf de Kirgizische schrijver Tsjingiz Ajtmatov in zijn eigen Ajtmatovjaar.

Bijna tachtig jaar geleden werd Ajtmatov geboren in Kirgizië. Toen hij negen werd zijn vader slachtoffer van Stalins terreur: hij werd wegens “burgerlijk nationalisme” gearresteerd en geëxecuteerd. Tsjingiz Ajtmatov ontwikkelde mede daardoor een haatliefde tot de Sovjetunie. Hij werd een nationalistisch Kirgiziër in hart en nieren, maar maakte wel een echte sovjetcarriere.

Na de Tweede Wereldoorlog werd hij correspondent voor de partijkrant Pravda. In de jaren vijftig werd hij opgeleid aan het Maxim Gorki Literatuur Instituut in Moskou. Zijn afstudeerscriptie Dzjamilja (1958) werd wereldliteratuur. De Franse schrijver Louis Aragon zweerde dat het “het mooiste liefdesverhaal van de wereld was”. Ook daarna schreef hij met onder andere De dag die langer duurde dan een eeuw (1981) en Het beulsblok (1987) wereldliteratuur, die hem regelmatig in verband bracht met de Nobelprijs.

Ajtmatovs boeken werden verslonden, omdat ze een avontuurlijke uitweg boden uit het monotone sovjetleven. Ook in andere Oost-Europese landen werd hij veel gelezen en gekoesterd om zijn subtiele kritische blik op het leven onder het communisme. Ondertussen kreeg Ajtmatov de belangrijkste sovjetprijzen van de Leninprijs (1963) tot aan de Held van de socialistische arbeid (1978) toe. Bovendien was hij een tijdje afgevaardigde voor Kirgizië in de Opperste Sovjet, wat niet bepaald het meest kritische parlement was.

Na het uiteenvallen van de Sovjetunie was Ajtmatov tot maart 2008 ambassadeur voor Kirgizië in Frankrijk en de Benelux. Vanwege zijn tachtigste verjaardag werd 2008 in Kirgizië tot Ajtmatovjaar uitgeroepen. De dubieuze politicus, maar fabelachtige schrijver heeft het einde van zijn eigen jaar niet gehaald.

Erik de Graaf

Bruin in Sachsen

Bij regionale verkiezingen in de Duitse deelstaat Sachsen heeft de rechtsextreme NPD flink gewonnen. Het lijkt erop dat de nazi’s in alle Kreisen boven de 5% van de stemmen hebben gehaald (in 2004 slechts 0,9%), zodat ze zitting kunnen nemen in alle regionale parlementen in Sachsen. Dat is een fikse tegenvaller voor de democratische partijen in Sachsen. Sachsen volgt met deze treurige trend andere deelstaten in het oosten van Duitsland.

Het is niet voor het eerst sinds 1945 dat rechtsextreme partijen in opkomst zijn. Ook zo’n vijftig jaar geleden deden zich in West-Duitsland allerlei incidenten voor, die met de Tweede Wereldoorlog nog vers in het geheugen, in het buitenland hoog werden opgenomen. Begin 1956 schatte Trouw het aantal “neo-nazistische verenigingen, soldatenbonden, Stahlhelmafdelingen, SS-gezelschappen, broederschappen en verdachte bierkelderclubs” op duizend. Toen de Deutsche Reichspartei (DRP) in 1959 in enkele West-Duitse deelstaatparlementen werd verkozen constateerde het Parool dat verscheidene dingen, zoals de aanwezigheid van Amerikaanse militairen, de ontevredenen op één hoop kon drijven in een "partij van kankeraars".

Ook tussen 1966 en 1968 lukte het de NPD in de parlementen van Hessen, Rijnland-Palts en Saarland te worden verkozen. Bij de landelijke Bondsdagverkiezingen bleven de nazi’s op 4,3% steken. Veel teveel voor hun perverse ideeën, maar onvoldoende om ook zetels in te mogen nemen. In de Nederlandse pers werd indertijd uitgebreid op deze electorale ontwikkeling ingegaan. Er heerste grote verontrusting en er werden vele herinneringen aan ’40-’45 wakker geschud.

Tegenwoordig zijn de NPD-verkiezingsoverwinningen over het algemeen verstopt in korte berichten op achterste pagina’s van de krant. De oorsprong van de NPD-successen worden niet alleen meer in het Derde Rijk gezocht, maar ook in de sociaal-maatschappelijke achtergronden van het oosten van Duitsland. Verontrustend blijft het echter wel.

Erik de Graaf

PS: in september 2006 schreef ik Bruin in Mecklenburg (even scrollen naar 18)

Rijksuniversiteit Groningen passeert Arjan Robben

Sinds jaar en dag beweert de Rijksuniversiteit Groningen de uitkomst van internationale sporttoernooien te kunnen voorspellen. Op wetenschappelijke basis uiteraard. Als Van Basten zijn loopbaan als bondscoach succesvol wil afsluiten moet hij de wetenschappelijke opstelling onverkort overnemen.

In de eigen noordelijke omgeving wordt niet in dank afgenomen dat Arjan Robben, de trots uit Bedum, niet in het ideale wetenschappelijke RuG-team is opgesteld. Waarmee in ieder geval is bewezen dat de wetenschap wars van regionaal chauvinisme is. Zonder Robben zullen we volgens de wetenschap eind juni de finale van Duitsland winnen. Na twintig jaar opnieuw Europees kampioen.

Leuk spelletje, zult u denken. Dacht ik tenminste ook. Treurig dat de wetenschappers het serieus menen. Vanochtend las ik dat van de achttien eredivisieclubs alleen Vitesse gebruikmaakt van de wetenschappelijke aanpak van de RuG. Waarschijnlijk zijn de Arnhemmers dit seizoen alleen daardoor op die prachtige twaalfde plaats geëindigd. Voetbal met wat menselijke maat lijkt me toch aardiger.

Erik de Graaf

Beveiliging

Soms lijkt het alsof het voor sommige politici gaat om wie door de meeste beveiligers wordt omringd en niet meer om het aantal kamerzetels. Permanente beveiliging van politici is de laatste jaren helaas een blijvend fenomeen geworden. Volledig terecht wordt bescherming geboden aan politici die aan bedreigingen blootstaan.

Als er een reëel veiligheidsrisico is moet er beveiligd worden. Het is ook logisch dat het dreigingsniveau af en toe tegen het licht wordt gehouden. De risicoanalyse moet dan wel in stilte door het beveiligde “object” worden geaccepteerd of afgewezen. Door het luide protest tegen het terugschroeven van haar beveiliging heeft Rita Verdonk haar eigen risico verhoogd.

Over reële risico’s voor Verdonk kan ik niet oordelen. Veiligheid blijft altijd voor een deel een gevoelskwestie. Dat geldt voor mensen die niet graag een donkere straat op gaan, maar ook voor politici op campagne. En dat veiligheidsgevoel komt niet altijd overeen met de risicoanalyse. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat sommige politici het interessanter vinden hun publiek zwaar beveiligd toe te spreken dan zonder uniformen in de buurt.

Erik de Graaf

Beijing - Tien'anmen 4 juni 1989

Tien'anmenplein - Beijing - 4 juni 1989

Na China of nie na China?

Dossier China van Amnesty International

MSN: vloek of zegen?

Twee uur en 48 minuten zitten jongeren gemiddeld per dag achter de computer. Twee uur en 24 minuten daarvan wordt ge-MSN’d. Dat heeft de Nijmeegse Radboud Universiteit na onderzoek geconcludeerd. Ondanks die urenlange digitale contacten voelt 10% van de jongeren zich eenzaam. Onder meisjes op het VMBO is dat zelfs 20%.

Het lijkt een vicieuze cirkel: eenzame jongeren gaan MSN’en, maar gelukkiger worden ze daar niet van, want MSN’ers gaan zich meestal alleen maar eenzamer voelen. Naast eenzaamheid komt volgens het onderzoek veel overmatig alcoholgebruik (24%) onder jongeren voor. Bravo! Niet helemaal nieuw, maar toch knap geconcludeerd. En inderdaad zorgwekkend.

Volgens het Nijmeegse onderzoek gaat het prima met het overgrote deel van de jongeren. De uitkomsten van het onderzoek zeggen niet veel over hen. Misschien worden zij juist wel gelukkiger van hun MSN-contacten. Misschien vergroot MSN juist hun wereld of leggen ze eenvoudiger contacten. MSN is blijkbaar een vloek voor sommigen, voor anderen een zegen.

Erik de Graaf

Tegen massaal geknor in Uithuizen

Drie weken geleden verleende het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen milieuvergunningen voor twee varkenshouderijen met in totaal 13.000 varkens in Uithuizen (gemeente Eemsmond). Juridisch waren er volgens de gedeputeerde geen houdbare gronden om te weigeren.

De bouw- en milieuvergunningen voor de varkensbedrijven waren al in april 1997 bij de gemeente Eemsmond aangevraagd. Daardoor moeten ze nu ook nog aan het toen geldende bestemmingsplan worden getoetst. Helaas sluit het toenmalige bestemmingsplan de vestiging van varkenshouderijen bij Uithuizen niet uit. De stichting “De Beer is Los”, indertijd opgericht tegen de megalomane varkensplannen, had de gemeente in de jaren negentig op tijd gewaarschuwd het bestemmingsplan aan te passen om knorrend onheil te voorkomen. De gemeente draalde echter. Toen de maatregelen in april 1997 daadwerkelijk genomen werden was het te laat. Een dag te laat.

Omwonenden zijn zeer bezorgd over de varkensplannen. Er waren al protestbijeenkomsten en handtekeningenacties, maar tot nu toe vergeefs. Ook de gemeente Eemsmond is tegen de komst van de varkens, ook dezelfde partijen die elf jaar geleden zolang draalden. Sinds een dag of tien kunnen tegenstanders van grootschalige veefabrieken hun munitie in de strijd van de website http://www.stopveefabrieken.nl/ plukken. Handige tips van Milieudefensie voor beloftevolle acties en procedures voor mensen, die zich zorgen maken over de expansiedrang van de mega-varkens- en kippenboeren. Hopelijk zijn er toch nog kansen om de plannen in Uithuizen te keren, maar ik zie het inmiddels sombertjes in.

Erik de Graaf

De rust onder het Heinrich Böllplein

De schrijver Heinrich Böll (1917-1985) heeft bij zijn leven al vele Duitsers wakker gehouden met waarheden die lang niet gehoord wilden worden. Toch kreeg het geweten van de Duitse literatuur, die na 1945 de oorlogservaringen literair verwerkte, een plein in zijn geboorte- en woonplaats Keulen naar hem vernoemd. De Heinrich Böll-Platz ligt vlakbij de Keulse Dom en vormt het dak van de concertzaal van de Keulse filharmonie. Het is fraai vormgegeven, ideaal geschikt als skatersparadijs, maar verstoort helaas de rust voor orkest en publiek. Elke voetstap is hoorbaar in de uitstekende akoestiek van de concertzaal.

Tijdens concerten wordt daarom een tiental stevige mannen ingehuurd om niet alleen de skaters, maar ook alle wandelaars van het plein te dwingen. Het gevolg is een zenuwachtig geroep en geloop langs de randen van het plein om alle voorbijgangers tot een omweg te bewegen. Nog steeds gunt Heinrich de Keulse burgerij geen rust. "Maar wij zijn wel goedkoper dan een nieuwe verbouwing", zei één van de pleinwachten me, terwijl onder onze voeten gemusiceerd werd. Jammer alleen dat onze herrie beneden in de zaal wel gehoord werd, maar dat van de muziekklanken niets naar boven kwam.

Erik de Graaf

50 - Wisselbeker

Een klein half jaar geleden ben ik vijftig geworden. Gelukkig geen pop in de tuin, maar wel een leuk feest met leuke kado’s. Bijzonder was het bord dat ik van Berlijnse vrienden kreeg. Een “wisselbeker”, die ik op een goed moment weer door moest geven aan een verse 50-jarige. Zes “ouwe taaien” uit Berlijn waren me al voorgegaan.

In het afgelopen weekend was ik in Keulen, waar mijn vriend Achim Terpe zijn halve eeuw op grootse wijze vierde in het Schokoladenmuseum. Het ideale moment om het bord een nieuwe bestemming te geven. Achim was het per slot van rekening die me in Oost-Berlijn onder de leuke linkse mensen bracht, nadat een eerdere kennismaking met de steile communistische kaders op een studentenreis door de DDR hoogstens tot afkeer had geleid.

Achim was goed op de hoogte van wat er in de oppositie in de DDR afspeelde. Hij nam me mee naar een illegaal huisconcert van de protestzangeres Bettina Wegner, de Oost-Duitse Joan Baez, die al tijden een beroepsverbod had in de DDR. In 1981 vertelde Achim me over zijn angst als soldaat naar Polen te worden gestuurd om Solidarnosc de kop in te drukken. Hij bezwoor me in dat geval te weigeren, met alle gevolgen van dien. Gelukkig hoefden er geen Oost-Duitse soldaten naar Warschau, zoals dertien jaar eerder, in 1968, in Praag wel het geval was. Via Achim rolde ik steeds verder in de Oost-Duitse dissidentenbeweging.

“Alles Gute zum 50. Geburtstag”.

Erik de Graaf