In Boedapest vertrok de trein met twee uur vertraging,
waardoor we de overstap in Belgrado misten. Een volgende trein bracht ons rond
middernacht in Thessaloniki, waar we onze slaapzakken in de stationshal
uitspreidden. Ik was met vier vrienden op Interrail, 1979. Na twee doorwaakte
nachten namen we de volgende ochtend de sneltrein naar Athene. Tot Larissa,
waar we moesten overstappen om in Kalampaka te komen. Ons doel? De Meteora, de
verzamelnaam voor een aantal kloosters op hoge rotsen.
In de overvolle trein naar Larissa vond ik een
staanplaats op de gang. Mijn vrienden drongen zich een eindje verder naar een
zitplaats. Moe staarde ik een coupé in, waar een gezin één zitplaats met bagage
bezet hield. Na een paar minuten werden de tassen opgeruimd en werd ik
binnen gevraagd. Ik bedankte zo vriendelijk mogelijk en wilde wegdommelen. Maar de dochter had zin in een gesprek. Het bleek een Amerikaans gezin van
Griekse komaf. De ouders waren in de jaren vijftig naar New Jersey geëmigreerd.
Voor het eerst bezochten ze nu met de kinderen het moederland.
Toen ik mijn reisdoel vertelde mengde de moeder zich in
het gesprek. Ze vertelde dat ze in de dorpje in het noorden van Griekenland was
opgegroeid. Een schoolvriendje was later als monnik in een van de
Meteora-kloosters getreden. Ze had nooit meer contact met hem gehad. Ze schreef
zijn naam op een papiertje en vroeg me hem de groeten te doen. Ik beloofde hem
op te zoeken. Vanuit de treinraampjes was in de verte de Olympus te zien. De
moeder pakte haar fototoestel en maakte een foto van mij en haar dochter.
In Larissa moesten mijn vrienden en ik overstappen. In
Kalampaka zochten we een plekje op de camping. Eindelijk slapen, dachten we,
maar een enorm noodweer hield ons een derde nacht uit de slaap. De volgende dag
bezochten we de Meteora. We waren onder de indruk van de op hoge rotspunten
gebouwde kloosters. Vanaf de veertiende eeuw waren er 24 kloosters gebouwd,
waarvan er in 1979 nog een stuk of zes door monniken werden bewoond. We
beklommen de rotsen, hingen de toerist uit, waarbij ik altijd mijn briefje bij
de hand hield met de naam van de jeugdvriend van de moeder. Ik vroeg de
monniken of ze hem kenden. Sommigen knikten bedroefd, anderen schudden blij
verrast hun hoofd. Wat ze erbij zeiden verstond ik niet. Van de non-verbale gesprekken snapte ik nog minder. Na een
monnik of tien gaf ik het op.
+(3).jpeg)
Pas een paar dagen later drong tot me door dat knikken in
het noorden van Griekenland nee betekende en schudden ja. Net als in Bulgarije.
Er wordt beweerd dat die gewoonte ooit ontstond om de Ottomaanse bezetters op
het verkeerde been te zetten, maar een dikke zestig jaar na de val van het
Ottomaanse Rijk trapte ik er nog steeds lelijk in. Achteraf begreep ik de
enthousiaste reacties en het wijzen naar andere rotstoppen. Ik denk dat ik de
jeugdvriend van mevrouw Passes bijna had gevonden.
Een paar weken later stuurde de dochter mij de foto die
haar moeder in de trein van ons maakte. Onze vriendschap stamt van twee uur in
de sneltrein van Thessaloniki naar Larissa. We hebben elkaar sindsdien nooit
meer gezien, maar een paar keer per jaar hebben we nog contact. De foto's van de Meteora stuurde Paul me een paar weken geleden toe. Hij was erbij in 1979.
Erik de Graaf
Vandaag is het 50 jaar geleden dat John F. Kennedy op 46-jarige leeftijd werd vermoord. Kort daarop kochten mijn ouders een schommelstoel. Een eenvoudig exemplaar. Sober, dus prima passend in het al even sobere interieur van onze nieuwe maisonette aan het begin van de jaren zestig.
