Wie kan zeggen op het
onbewoonde eiland Rottumeroog een boek te hebben gesigneerd? Ik, sinds gisteren.
We vertrokken zondagochtend om kwart voor tien vanuit de haven van Lauwersoog
naar het magische eiland boven de provincie Groningen. Expeditie Rottumeroog,
onder leiding van Staatsbosbeheer. Met medewerking van de Stichting Vrienden van Rottumeroog en Rottumerplaat. Voor de Vrienden mocht ik mee als
cultuurhistorisch gids van dienst.
Dik drie uur voeren we op
de Boschwad door meanderende geulen naar Rottumeroog. Onderweg vertelde ik over
Marten Toonder senior, die in 1890 als jongen van tien van Warffum naar Rottumeroog
verkaste om als eierzoeker voor de voogd te werken. Uit armoe, want zijn
grootmoeder kon hem thuis niet meer de verzorging bieden die een opgroeiende
jongen nodig had. En op het eiland was altijd genoeg eten voor de arbeiders van
de voogd. Marten bleef tot begin 1899 op Rottumeroog. Van eierzoeker werd hij
schaapsjongen, koeienhoeder en manusje van alles. Toen hij vijftien was werd
hij schippersknecht op de Vijf Gebroeders, de zeilboot van de voogd.
Op Rottumeroog was geen
school om te leren lezen, schrijven en rekenen, waardoor hij op zijn twintigste
nog vrijwel analfabeet was. Maar Rottumeroog was voor Toonder wel een
leerschool, die hem de richting van zijn verdere leven aangaf. Werken kon hij,
zeilen ook. Hij wilde de wereldzeeën bevaren, wist hij als hij in de verte
grote zeilschepen voorbij zag varen. Na zijn militaire dienst monsterde hij in 1899
als matroos aan op de grote vaart. In mijn biografie van Toonder senior beschreef
ik hoe hij opklom van analfabeet tot belezen man en vader van twee schrijvers, en
van eierzoeker op Rottumeroog tot kapitein op de grote vaart. Gisteren vertelde
ik het verhaal in het kort op de boot naar zijn eiland, waar sinds 2013 officieel
het Marten Toonder seniorpad ligt. Een zandpad, dat de afgelopen jaren al
meters versmald is en naar verwachting binnen afzienbare tijd door de kracht van de natuur zal verdwijnen.
Vlakbij het eiland
wachtten we op laag water, zodat we de laatste honderden meters over het
drooggevallen Wad het laatste stuk naar het eiland konden lopen. Over het
Toonder seniorpad naar de Kaap, het baken voor de zeevaart uit 1883. Daarna trokken
we met vijfentwintig mensen urenlang over het eiland. Over het strand naar het
oosten en over de kwelder terug. Vlak voor zonsondergang scheepten weer in. Na
een uur wachten op hoog water konden we terug richting Lauwersoog. En daar
signeerde ik verkochte boeken. “Rottumeroog, 16-10-2016”.
Erik de Graaf
Geen opmerkingen:
Een reactie posten