zaterdag 8 september 2018

Zuidelijk Zuidwolde


Vier gemeenten worden één in januari 2019. Het wordt een uitgestrekte gemeente, Het Hogeland. Van Lauwersoog tot Eemshaven tou en van het Wad tot bijna in de stad. En dan hebben we het nog niet eens over de overzeese gebiedsdelen Rottumeroog en Rottumerplaat. In het diepe zuiden van Het Hogeland is het vanaf de laatste woning van Zuidwolde nog geen honderd meter tot aan de Groninger stadswijk Beijum. Ik vroeg me weleens af wat de bewoners van Zuidwolde ervan vinden dat ze voortaan helemaal naar Uithuizen moeten om in te spreken op een gemeenteraadsvergadering, als ze daar tenminste reden toe zien. Zijn ze geen halve Stadjers? Is aansluiting bij de stad niet veel eenvoudiger?

Ik parkeerde mijn fiets tegen het dorpshuis en maakte een ommetje door het dorp. Op de hoek van de Koolstraat ontmoette ik de “Boeskoolboer”, het in brons gegoten symbool voor het agrarische karakter van Zuidwolde. Voorovergebogen raapte hij een reusachtige witte “boeskool” van de zware kleigrond. Zuidwolde was Boeskooldorp en de bewoners werden lang beschimpt als zuurkoolvreters. De witte kolen uit Zuidwolde (maar ook veel andere koolsoorten) werden verkocht op de markt in Groningen, verwerkt in de zuurkoolfabrieken in Bedum en voor de “Sauerkraut” geëxporteerd naar Duitsland. Bovendien kwam je de winter goed door met boeskolen. Ze konden lang worden bewaard. Boeskool was tot aan de jaren zeventig de kurk waar de Zuidwolder economie op dreef.

Aan het Boterdiep Westzijde kwam ik ter hoogte van de middeleeuwse kerk in gesprek met een man op een fiets. Hij woonde zijn leven lang al in Zuidwolde, vertelde hij. Aansluiting bij Het Hogeland vond hij geen enkel probleem. Alles beter dan bij de stad. Jaren geleden was er de angst dat Zuidwolde door Groningen zou worden opgeslokt, maar de uitbreiding van Beijum stagneerde volgens hem net op tijd. Zuidwolde was platteland, vond hij. Een bron is geen bron, dus sprak ik nog wat mensen aan op de Beijumerweg en bij de woonboten langs het Boterdiep. Er bleef geen twijfel over. Dit was platteland. Hier werd niet de Groninger Gezinsbode bezorgd, maar de Ommelander Courant.

Erik de Graaf

Otto Kalkhoven fotografeerde een zuurkooltafereel. Lees ook de andere afleveringen in de serie Op verkenning door Het Hogeland

Geen opmerkingen: